Khi bước vào giai đoạn ôn thi, các bạn học sinh thường đối mặt với câu hỏi: “Nên học nhóm hay học một mình để đạt hiệu quả cao nhất?”
Trong bài viết này, HavaEdu sẽ cùng bạn khám phá ưu, nhược điểm của từng hình thức học tập, cách kết hợp chúng một cách hiệu quả, và một số mẹo nhỏ dành riêng cho các bạn học sinh chuẩn bị bước vào quá trình ôn thi.
1. Tự học một mình: hành trang của sự chủ động
Tự học là gì?
Tự học là quá trình bạn tự mình tìm hiểu, nghiên cứu, và tiếp thu kiến thức mà không cần sự hướng dẫn trực tiếp từ giáo viên hay bạn bè. Đây là kỹ năng quan trọng không chỉ trong giai đoạn ôn thi mà còn trong suốt hành trình học tập và làm việc sau này.
Lợi ích của tự học
- Chủ động và linh hoạt: Khi tự học, bạn có toàn quyền quyết định thời gian, địa điểm, và cách thức học tập. Bạn có thể tập trung vào những môn học hoặc phần kiến thức mình còn yếu, điều chỉnh tốc độ học theo nhu cầu cá nhân.
- Rèn luyện tư duy độc lập: Tự học giúp bạn phát triển khả năng tư duy logic và giải quyết vấn đề. Khi gặp một bài toán khó, bạn sẽ phải tự mày mò tìm cách giải, tra cứu tài liệu, hoặc thử nhiều phương pháp khác nhau. Quá trình này không chỉ giúp bạn hiểu sâu hơn mà còn ghi nhớ kiến thức lâu hơn.
- Phát triển ý chí và kỷ luật: Tự học đòi hỏi bạn phải vượt qua sự lười biếng, trì hoãn, và cám dỗ từ những thú vui khác như lướt mạng xã hội, chơi game. Một học sinh biết tự học thường rèn được ý chí mạnh mẽ, khả năng tự quản lý thời gian, và sự kiên trì.
Hạn chế của tự học
- Dễ mất động lực: Học một mình đôi khi khiến bạn cảm thấy cô đơn, đặc biệt khi gặp bài tập khó hoặc không đạt kết quả như mong đợi. Nếu không có ai động viên, bạn có thể dễ dàng nản chí.
- Khó nhìn nhận toàn diện: Khi tự học, bạn có thể bỏ qua một số khía cạnh quan trọng của vấn đề vì chỉ dựa trên góc nhìn cá nhân. Ví dụ, bạn có thể nghĩ rằng mình đã giải đúng một bài toán, nhưng thực tế lại sai ở một bước nào đó mà chỉ người khác mới nhận ra.
- Mất phương hướng: Với khối lượng kiến thức khổng lồ của kỳ thi đại học, bạn có thể bị choáng ngợp và không biết bắt đầu từ đâu nếu thiếu sự định hướng rõ ràng.
Mẹo tự học hiệu quả
- Lập kế hoạch học tập chi tiết: Hãy chia nhỏ kiến thức cần ôn tập theo từng tuần hoặc từng ngày. Ví dụ, tuần này tập trung vào chương “Hàm số” của môn Toán, tuần sau chuyển sang “Nguyên hàm – Tích phân”.
- Sử dụng tài liệu đa dạng: Kết hợp sách giáo khoa, sách tham khảo, và các video bài giảng trực tuyến để tiếp cận kiến thức từ nhiều góc độ.
- Tự kiểm tra thường xuyên: Làm đề thi thử và chấm điểm để đánh giá mức độ tiến bộ. Điều này giúp bạn phát hiện điểm yếu và điều chỉnh phương pháp học tập kịp thời.
>>> Đọc thêm: 4 kỹ năng quản lý thời gian mùa ôn thi: Học ít nhưng hiệu quả
2. Học nhóm: sức mạnh của sự gắn kết
Học nhóm là gì?
Học nhóm là hình thức học tập mà bạn cùng một nhóm bạn bè trao đổi, thảo luận, và giải quyết bài tập chung. Đây là cơ hội để chia sẻ kiến thức, học hỏi lẫn nhau, và cùng tiến bộ.
Lợi ích của học nhóm
- Tiếp thu góc nhìn đa dạng: Mỗi người trong nhóm đều có thế mạnh riêng. Ví dụ, bạn giỏi môn Hóa nhưng yếu môn Lý, trong khi một người bạn khác lại xuất sắc ở môn Lý. Khi học nhóm, bạn có thể học cách giải bài tập Lý từ bạn ấy, đồng thời chia sẻ cách giải bài Hóa để cả hai cùng tiến bộ.
- Tăng động lực học tập: Học cùng bạn bè giúp bạn cảm thấy hứng thú hơn. Những buổi thảo luận sôi nổi, chia sẻ mẹo học tập, hay thậm chí là những câu chuyện vui sẽ làm giảm áp lực trong quá trình ôn thi.
- Rèn luyện kỹ năng mềm: Học nhóm không chỉ giúp bạn học kiến thức mà còn rèn luyện các kỹ năng như giao tiếp, phản biện, và làm việc nhóm – những kỹ năng rất quan trọng khi bạn bước vào đại học và môi trường làm việc sau này.
Hạn chế của học nhóm
- Dễ mất tập trung: Nếu nhóm không có sự tổ chức rõ ràng, buổi học có thể biến thành buổi trò chuyện hoặc tranh luận không mang tính xây dựng.
- Phụ thuộc vào nhóm: Một số bạn có thể ỷ lại vào người giỏi hơn trong nhóm, dẫn đến việc không tự mình nỗ lực tìm hiểu kiến thức.
- Khó thống nhất thời gian: Mỗi thành viên trong nhóm có lịch trình riêng, nên việc sắp xếp thời gian học chung đôi khi là một thách thức.
Mẹo học nhóm hiệu quả
- Chọn bạn học phù hợp: Hãy chọn những người có mục tiêu học tập rõ ràng, chăm chỉ, và có thể bổ sung cho nhau về kiến thức. Một nhóm lý tưởng nên có từ 3-5 thành viên để dễ quản lý.
- Đặt ra quy tắc rõ ràng: Trước khi học, hãy thống nhất thời gian, nội dung, và mục tiêu của buổi học. Ví dụ: “Hôm nay chúng ta sẽ giải 20 bài toán về phương trình lượng giác.”
- Phân công nhiệm vụ: Mỗi thành viên có thể chuẩn bị trước một phần nội dung và trình bày cho cả nhóm. Điều này giúp mọi người chủ động hơn và tăng tính tương tác.
>>> Đọc thêm: Hội chứng học vẹt – Kẻ thù thầm lặng của học sinh
3. Kết hợp tự học và học nhóm: bí quyết thành công
Thực tế, tự học và học nhóm không phải là hai phương pháp đối lập mà bổ trợ lẫn nhau. Để đạt hiệu quả cao nhất trong giai đoạn ôn thi đại học, bạn nên kết hợp cả hai một cách linh hoạt, tùy thuộc vào môn học, thời điểm, và nhu cầu cá nhân.
Khi nào nên tự học?
Tự học phù hợp khi bạn cần tập trung vào các môn hoặc phần kiến thức cần sự hiểu sâu.
Ví dụ, khi ôn tập môn Văn, bạn cần thời gian đọc kỹ tác phẩm, phân tích ý nghĩa, và viết dàn ý – những việc này đòi hỏi sự tập trung cao độ mà học một mình sẽ hiệu quả hơn.
Ngoài ra, tự học cũng cần thiết để củng cố kiến thức sau các buổi học nhóm.
Khi nào nên học nhóm?
Học nhóm phát huy tác dụng khi bạn cần giải các bài tập khó, thảo luận các chủ đề phức tạp, hoặc kiểm tra chéo kiến thức.
Chẳng hạn, khi ôn thi môn Toán, bạn có thể cùng nhóm giải đề, thảo luận các cách giải khác nhau, và học hỏi từ sai lầm của nhau.
Lịch trình kết hợp mẫu:
Bạn có thể dành 70% thời gian để tự học (ví dụ: buổi sáng và tối) và 30% thời gian để học nhóm (2-3 buổi/tuần).
Trong các buổi học nhóm, hãy tập trung vào việc thảo luận các chủ đề khó, còn tự học dành cho việc luyện tập và củng cố.
>>> Đọc thêm: 10 thói quen nhỏ giúp bạn duy trì động lực học tập
Kết luận: chọn học nhóm hay học một mình?
Học một mình hay học cùng bạn không phải là câu hỏi có đáp án duy nhất. Bí quyết là biết kết hợp cả hai phương pháp một cách linh hoạt, phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của bản thân.
Hãy tận dụng tối đa cả tự học và học nhóm để xây dựng nền tảng kiến thức vững chắc và tâm lý tự tin. HavaEdu chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kỳ thi quan trọng sắp tới!
Nếu có bất kì thắc mắc nào liên quan đến học tập, các bạn hãy liên hệ với đội ngũ của HavaEdu để được tư vấn và giải đáp các thắc mắc nhé:
