Trong giai đoạn ôn thi căng thẳng, nhiều học sinh thường cảm thấy như đang chạy đua với thời gian. Áp lực từ bài vở, kỳ vọng từ gia đình và bạn bè có thể khiến bạn quên mất việc chăm sóc bản thân nhất là sức khỏe tinh thần. Đây không chỉ là một phần phụ mà là nền tảng để bạn học tập hiệu quả.
Bài viết này HavaEdu sẽ hướng dẫn bạn cách cân bằng giữa học tập và chăm sóc sức khỏe tinh thần để vừa đạt kết quả tốt vừa giữ tinh thần thoải mái.
1. Hiểu rõ về sức khỏe tinh thần trong quá trình học tập
Sức khỏe tinh thần bao gồm khả năng kiểm soát cảm xúc, đối phó với stress và duy trì sự tích cực hàng ngày. Đối với học sinh, đặc biệt khi ôn thi, stress có thể xuất phát từ khối lượng kiến thức lớn, nỗi lo thất bại hoặc so sánh với bạn bè.
Các nghiên cứu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho thấy rằng stress kéo dài có thể dẫn đến lo âu, trầm cảm và ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất học tập.
Ngược lại, khi tinh thần ổn định, bạn sẽ dễ dàng tiếp thu kiến thức hơn. Ví dụ, một tâm trí thư giãn giúp cải thiện trí nhớ và khả năng giải quyết vấn đề. Việc cân bằng không có nghĩa là giảm thời gian học mà là phân bổ hợp lý để tránh tình trạng quá tải.
Hãy tưởng tượng học tập giống như một cuộc marathon: bạn cần năng lượng bền vững chứ không phải chạy nước rút rồi kiệt sức giữa chừng.
2. Các dấu hiệu cho thấy bạn đang mất cân bằng giữa việc học và chăm sóc sức khỏe tinh thần
Trước khi tìm cách khắc phục, bạn cần phải nhận diện được vấn đề. Nhiều học sinh không nhận ra mình đang gặp khó khăn cho đến khi quá muộn. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến của việc sức khỏe tinh thần của bạn bị ảnh hướng:
- Mệt mỏi liên tục và mất tập trung: Nếu bạn ngồi học hàng giờ nhưng không nhớ gì, có thể do thiếu ngủ hoặc stress tích tụ.
- Thay đổi cảm xúc: Dễ cáu kỉnh, buồn bã không rõ lý do hoặc mất hứng thú với sở thích cũ.
- Xuất hiện vấn đề thể chất: Đau đầu, mất ngủ hoặc ăn uống thất thường – những triệu chứng này thường liên quan đến sức khỏe tâm lý.
- Hành vi tránh né: Trì hoãn học bài, dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội để “thoát khỏi” thực tế.
Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu này, đừng bỏ qua. Các chuyên gia khuyên nên theo dõi bản thân hàng tuần để điều chỉnh kịp thời.
>>> Đọc thêm: Khi nào áp lực học tập trở thành động lực tích cực?
3. Chiến lược cân bằng giữa học tập và chăm sóc sức khỏe tinh thần
Để đạt được sự hài hòa, bạn cần áp dụng các chiến lược cụ thể. Dưới đây là những gợi ý mà HavaEdu muốn gửi tới các bạn học sinh, đặc biệt là những bạn đang trong quá trình ôn thi đầy căng thẳng:
3.1. Lập kế hoạch học tập thực tế
Bắt đầu bằng việc tạo lịch học chi tiết. Phân chia thời gian cho từng môn, ưu tiên những phần khó trước. Bạn nên sử dụng công cụ như lịch kỹ thuật số để đặt nhắc nhở và theo dõi tiến độ.
Ví dụ, dành 4-6 giờ học mỗi ngày, xen kẽ với nghỉ ngơi 10-15 phút sau mỗi giờ để não bộ phục hồi.
Đừng quên dành thời gian cho giấc ngủ – ít nhất 7-8 giờ mỗi đêm. Ngủ đủ giấc sẽ giúp củng cố trí nhớ và giảm stress. Nếu bạn đang ôn thi, hãy tránh thức khuya cramming, thay vào đó, nên ôn dần dần để kiến thức ngấm sâu.
>>> Đọc thêm: 4 kỹ năng quản lý thời gian mùa ôn thi: Học ít nhưng hiệu quả
3. 2. Chăm sóc thể chất để hỗ trợ tinh thần
Thể chất và tinh thần luôn liên kết chặt chẽ. Ăn uống lành mạnh với rau củ, protein và hạn chế đồ ngọt sẽ giúp bạn ổn định năng lượng. Nên uống đủ nước và tránh caffeine quá mức để giảm lo âu.
Tập thể dục là “liều thuốc” tự nhiên. Chỉ cần 30 phút đi bộ hoặc yoga mỗi ngày có thể giải phóng endorphin, hormone giúp cải thiện tâm trạng. Hơn nữa, hoạt động thể chất giảm đáng kể triệu chứng stress. Hãy thử kết hợp với học tập, như nghe podcast giáo dục khi chạy bộ.
>>> Đọc thêm: Tăng cường trí nhớ bằng dinh dưỡng: Ăn gì để học tốt hơn?
3.3. Áp dụng kỹ thuật thư giãn và quản lý stress
Khi áp lực tăng cao, hãy thử các phương pháp thư giãn. Thở sâu hoặc thiền mindfulness giúp bạn lấy lại bình tĩnh nhanh chóng. Ví dụ, hít vào 4 giây, giữ 4 giây, thở ra 4 giây khi cảm thấy lo lắng trước bài kiểm tra.
Hạn chế mạng xã hội để tránh so sánh bản thân. Thay vào đó, hãy dành thời gian cho sở thích như đọc sách, nghe nhạc hoặc gặp bạn bè – những hoạt động giúp tái tạo năng lượng.
>>> Đọc thêm: Học không vào, nhớ trước quên sau: Do học sai cách hay do stress?
3.4. Tìm kiếm sự hỗ trợ ở xung quanh
Bạn không cần đối mặt một mình. Hãy nói chuyện với bạn bè, gia đình hoặc thầy cô về cảm xúc của mình. Việc chia sẻ này có thể giúp bạn giảm cảm giác cô lập. Nếu cần, hãy tham gia nhóm hỗ trợ tâm lý tại trường hoặc tư vấn chuyên nghiệp.
Học nhóm cũng là một cách hay khi bạn chia sẻ kiến thức giúp củng cố bài học mà không cô đơn. Tuy nhiên, phải cân nhắc chọn nhóm phù hợp để tránh thêm stress.
3.5. Theo dõi và điều chỉnh thường xuyên phương pháp
Hàng tuần, bạn nên đánh giá lại quá trình thực hiện và hiệu quả của các phương pháp. Nếu thấy mệt mỏi, hãy điều chỉnh bằng cách thêm thời gian nghỉ. Tốt nhất là bạn hãy tự phản ánh qua nhật ký để nhận diện mẫu hình stress. Nhớ rằng, cân bằng là quá trình liên tục, không phải mục tiêu một lần.
Kết Luận
Cân bằng giữa học tập và chăm sóc sức khỏe tinh thần không phải là điều xa xỉ mà là cần thiết để bạn thành công lâu dài. Hãy nhớ, kỳ thi chỉ là một phần của cuộc đời, sức khỏe của bạn mới là ưu tiên hàng đầu.
Bắt đầu với một thay đổi nhỏ hôm nay, và bạn sẽ thấy sự khác biệt. HavaEdu chúc bạn thành công trên con đường chinh phục ước mơ!
Nếu có bất kì thắc mắc nào liên quan đến học tập, các bạn hãy liên hệ với đội ngũ của HavaEdu để được tư vấn và giải đáp các thắc mắc nhé:
